Inhoud
Linux in Zuid Oost Brabant | Inhoudsopgave | Linux ZOB kladblok op het internet
Linux ZOB kladblok op het internet | Inhoudsopgave | Het Linux Installatie verhaal van Hans | Linux configureren | Linux beheren | Linux gebruiken | RaspBerry Pi zaken
Het Linux Installatie verhaal van Hans
Dit verhaal gaat verbeterd worden !
Kijk ook hier : Linux Installatie USB Stick maken
Hieronder het verhaal, bij elkaar geschreven op basis van mijn Linux Mint 19.3, en de overstap naar Linux Mint 20. Het gebeurde allemaal op mijn 2 laptops en mijn desktop. Met als eerste mijn Lenovo. Hierop staat ook windows 10. En dat blijft zo. 10 blijft 10. 19.3 gaat over naar 20. En MX kwam er bij.
Inmiddels is het 2023.
- Windows 10 staat op de desktop. Door windows 7 nog eens te updaten (jazeker, want daarvoor heb ik betaald in 2012 !) zonder op te letten, is het windows 10 geworden !?! Het werkt. En ik ben zoooo blij met mn Linux !
- Antix Linux : Naast het eerste keus Linux Mint, en Linux MX heb ik inmiddels ook Antix Linux in beeld. Deze distro lijkt, net als Linux Mint XFce, uitermate geschikt voor het aan de gang houden van oudere computers. Het Antix menu en de Antix desktop zien er strak goed recht toe recht aan uit. Kijk eens op youtube voor een demo van Antix Linux.
Linux Installeren
Deze pagina bevat alles van distributies kiezen, multiboot, usbstick live maken, installeren, gebruikers inrichten.
Hiermee ben je klaar om met jouw Linux aan de gang te gaan.
Deze pagina bevat niet het netwerken, de terminal inrichten, en andere specifieke zaken, die een startende Linux gebruiker niet meteen nodig heeft. Deze zaken komen later aan bod,elders in deze linuxzob wiki.
Upgrade to Linux Mint 20
Een Linux distributie kiezen
Over Linux Distributies
Welke Linux ga je gebruiken ?
Zijn er dan meer smaken ? Jazeker. Veel zelfs. Ze noemen het distributies. Zeg maar installatie pakketten. Zo een distributie is samengesteld om er Linux mee te installeren voor een specifiek doel en doelgroep. Voor normale pc gebruikers die willen beginnen met Linux, is Linux Mint dan een hele geschikte.
De Linux gemeenschap maakt mooie software, maar is niet zo goed om het aan het grote publiek uit te leggen. Er mist een club marketiers, er moet meer reklame voor komen, en je moet een laptop met Linux er op zo in de winkel kunnen kopen. Er is hier nog wat te doen. Er zijn er gelukkig die dit snappen :
Zie
Een distributie is net als een auto. En Linux is dan de motor. In computertaal heet dat de kernel. Die wordt beheerd door het enige echte kernel beheerders team. Met de hele pakket aan software daarom heen wordt het een distributie. Een distributie is dus een volledig installatie pakket. Er zijn allerlei partijen die hun eigen distributie maken en aanbieden. Je kunt ze downloaden, op DVD en/of op een USB stick schrijven, en daar dan mee opstarten en installeren.
Linux starten, en nog niet installeren
Linux is na dat opstarten ook al meteen te gebruiken, zonder te installeren. Fijn om er kennis mee te maken. Zo is het ook meteen een krachtig stuk gereedschap om er PC beheerszaken mee uit te voeren op dat wat er al wel geinstalleerd is op de pc. U kunt zelfs gewoon bij je windows bestanden. En dat is handig, als windows zelf weer eens niet meer wil opstarten !!!
Waarom kiezen ? Voorbeeld : In mijn nieuwe laptop geval (in 2019 alweer): de hdmi out deed het niet meteen. Dat was een driver kwestie. Na een paar Linux updates werkte het wel. Er was blijkbaars iets 'nog te nieuw voor Linux' aan de hand. Het komt voor. Ik ben gaan kijken op de forums van het pc merk, Linux Mint en NVidia. Op het forum van MX Linux heb ik ook gezocht naar info. Het proberen van een andere distro is dan een van de mogelijkheden om het werkend te krijgen. Pop!_Os beloofde extra aandacht gegeven te hebben aan NVidia graphics. Dus die heb ik ook geprobeerd. En MX Linux.
Meer weten ? Zie
- Mijn Favorieten
- Antix Linux
- Puppy Linux
- Distrowatch Linux MX. Hier werkt Linus Torvalds ook mee.
- En een paar van de rest :
- windowsfx, deze Linux lijkt qua uiterlijk op … maar het is Linux !
- Distrowatch Debian - de basis van veel distroos
distro Linux Mint
Website over distro Linux Mint :
Linux is veilig
En is dat veilig allemaal ? De Linux makers hanteren een open source licentie, die eenieder verplicht stelt de programma code openbaar te maken en te houden. Waardoor er alleen maar goede software vrijgegeven wordt … Kijk maar op GNU_General_Public_License
Linux Mint of Linux MX, of ...
Mint en MX zijn beide geschikt voor de meeste gebruikers. Mint is gebaseerd op Ubuntu. Ubuntu en MX zijn gebaseerd op Debian.
Youtube : Why is MX Linux So Popular?
Meer weten hierover ? Of een andere distro uitzoeken ? Ga je gang. Zoek het op internet, te beginnen bij Distrowatch. Hier wordt ook actueel de populariteit van de distro's weergegeven. Heel interessant Als je wat anders wilt…
Kijk ook eens naar Antix, Gentoo, Manjaro en Puppy
De gebruikersinterface : bureaublad / windowmanager
De gebruikersinterface : bureaublad/ windowmanager bepaalt hoe het er allemaal uitziet. Wat er aangeboden wordt varieert per distro. Je hebt wat te kiezen met Linux, over hoe het er uitziet. Dat is gaaf. Mint heeft Cinnamon, Mate en Xfce, MX heeft Xfce, KDE en nog anderen. Nog een bekende windowmanager heet Gnome. Onder water zit die ook in Mint. Manjaro heeft een mooie gnome versie. Ubuntu heeft/had er een die niet bleek aan te slaan bij zijn fans … Dan heb je dus een keuze. Meerdere dus. Bij Linux wel. Zo mooi dat Linux :)
Opstartbaar Linux medium maken
Dit gaat verplaatst worden naar : Linux Installatie USB Stick maken
Eerst een Linux iso file downloaden, en die op de juiste manier op een USB stick of DVD-R branden. Een DVD-RW is ook goed/nog beter (ivm hergebruik mt de volgende versie). Met deze USB stick of DVD kun je dan de Linux installatie beginnen. Let op : de iso file gewoon kopiëren is niet goed. De juiste manier ! is echt van belang.
https://www.tecmint.com/linux-bootable-usb-creators/
https://www.howtogeek.com/414574/how-to-burn-an-iso-file-to-a-usb-drive-in-linux/
Het downloaden van de Linux Iso file.
- Linux Mint vindt je op https://www.linuxmint.com/download.php
- Linux MX vindt je op https://mxlinux.org/
Met een md5 checksum controle kun je vaststellen of het ge-downloade iso bestand in orde is.
Het schrijven van de iso op de USB stick of DVD - met Linux
Linux werkwijze
- In Linux Mint
- heet het benodigde programma : Schijfkopieschrijver voor USB
- In MX Linux :
- De Manjaro manier
- De POP!_OS manier
Het schrijven van de iso op een USB stick of DVD - met windows
Windows iso shrijf programma's :
- Ventoy - A New Bootable USB Solution
windows werkwijze
- Formatteer je USB Stick eerst als FAT32
- Er zit geen standaard iso schrijfprogramma in windows 10.
- Er zijn diverse programma's voor.
- MX stelt voor om Unetbootin te gebruiken. Zoek maar op de MX site.
Opstarten vanaf een opstartbare USB Stick of DVD
Dus : je doet je USB of DVD in de computer en start m op. En dan zou die moeten opstarten met dat wat er op de USB stick of DVD schijf staat …
Hiervoor moet je het UEFI of BIOS (je computer heeft een van de twee) goed instellen. De nieuwere computers hebben UEFI. Op oude computers is dat nog de BIOS. Op mijn laptop zit UEFI en het menu komt te voorschijn, als ik bij het opstarten met de SHIFT toets ingedrukt, op F2 blijft tiepen. Er zit een boot tab in het menu. En daar kan ik de USB stick optie naar boven aan het rijtje verplaatsen met de F5 toets. En dan met F10 Save&Exit doen. Goed kijken, het wordt er allemaal uitgelegd. Dan start mijn laptop vanaf de usb stick. Voor een DVD geldt hetzelfde.
Op een van de merk computers moet je het Bios aanroepen met de F10 toets. Als je niets doet, worden er de opstart functies bereikbaar middels de ESC toets. Zoek het uit in de handleiding, als het met wat proberen niet lukt.
Dus :
- probeer bij het eerste opstarten, de F1, F2, Del, F10 ,F11 of F12 toets, soms gecombineerd met de SHIFT toets.
- Let op wat er aan info op het scherm voorbij komt
Linux in Zuid Oost Brabant | Linux kladblok op het internet
Installatie strategie
Er zijn verschillende mogelijkheden om Linux te installeren.
Installatie strategie voor beginners
De meest voor de hand liggende zijn deze :
- Alleen Linux (de mooiste en makkelijkste optie
- windows 10 met Linux Mint 20 Cinnamon (regulier multiboot, de keuze van velen)
- Voor oudere langzamere computers neem je Linux Mint XFCE
Installatie strategie voor gevorderden
Inmiddels heb ik windows 10, Linux Mint 20.2 en Linux MX op mijn jongste laptop zitten.
Wat ik gedaan heb in juli 2020
- windows 7, Mint 19.3 → Linux Mint 20 Cinnamon en MX 19.2
- mijn keuze deze keer voor mn een na jongste laptop (een 17“ I5 uit 2011).
- windows 7 doet het nog steeds goed voor mn band in a box en mag nog even blijven.
- Mint 19.3 is al geinstalleerd en die ga ik zonder her installatie upgraden naar 20, zodra dat na een komende update beschikbaar komt.
- windows 10, Linux Mint 20 Cinnamon en MX 19.2 AHS
- mijn keuze deze keer voor mn jongste laptop
- windows 10 staat er al op. Die ga ik volledig upgraden.
- Dan gaat Mint 19 er af en komt Mint 20 er op. En het is gedaan !
- En dan komt MX er bij. Dat moet nog.
- Details beschrijf ik verderop.
Verder is er natuurlijk van alles mogelijk. Als beginner moet je dit overslaan, lijkt me.
- windows 7 en Linux (voor je vorige laptop, met windows 7. Waarom niet. Hobby-en !)
- windows 7, windows 10 en Linux Mint 20 Cinnamon.
- Voor de windhoos fans onder ons)
- met virtual box
- in windows 10, met Linux in virtual box
- Alleen als experiment met Linux.
- Als je serieus wilt werken met Linux, dan is een echte installatie jouw keuze.
- in Linux, met windows 10 in virtual box
- Fantastische truuk om gratis legaal windows 10 te draaien om je TomTom te updaten, en verder alles met Linux te doen.
- Handleiding hiervoor : zoek op internet
windows, Mint en MX
Het is mijn plan om mijn laptops voortaan multi boot te maken met windows (die staat er toch al op), Linux Mint, en MX Linux. Dat is een gevorderde oefening. Beginners moeten dit niet proberen. Ik wel. Heb ik wat te kiezen en dan kan ik wat vergelijken. Enzovoort
Linux zonder windows
Linux installeren zonder windows op de laptop of PC is de makkelijkste keuze. De installer helpt je om je schijfruimte hiervoor goed in te inrichten. 20 GB is royaal genoeg om te beginnen. Het kan al met 10 Gb.
Linux en windows samen
Internet info :
Linux kun je uitstekend naast windows op een pc of laptop installeren. Meer dan 10 Gb heb je niet nodig (om te beginnen). Maak er 20 GB van, als ruimte geen probleem is. Iemand die snapt hoe dat installeren moet doet dat waarschijnlijk zonder problemen. Het noodzakelijke aanpassen van partities moet je bij voorkeur aan de Linux installer overlaten. Als je ook windows opnieuw installeert, dan moet die eerst geinstalleerd worden. En laat dan een stuk harddisk leeg, waar binnen de Linux installer later zijn eigen partities kan maken.
Bij een Uefi bios moet je Secure Boot uitzetten = disabled.
Ik heb een multi boot configuratie, waarbij de Linux Mint installatie, na windows en voor Linux MX komt. Dat is mijn keuze. Het boot menu is straks dus van MX ( de laatst geinstalleerde Linux)
Mijn goede raad :
- Laat het partitie werk bij voorkeur aan de Linux installer over.
- Een extra disk in een pc is de makkelijkste manier om de pc multi boot met windows te maken. De optie met LVM niet gebruiken !
- Kies de optie voor extra drivers !
- Kies een mooie naam voor je pc/laptop : 1 woord met kleine letters.
- Maak tijdens het installeren een account “beheerder” aan. Doe net alsof beheerder een voornaam Beheerder heeft, geef m je eigen achternaam mee, en het account zelf wordt beheerder. Dit account krijgt vanzelf beheerders rechten, omdat het de eerst aangemaakte gebruiker is. Zo doet Linux Mint dat. Na het installeren maak je dan vanuit Linux zelf een account aan met je eigen voornaam. En deze gebruiker krijgt standaard rechten. En hier ga je regulier mee inloggen en werken.
Linux Installatie voorbereiden
Hoe dat moet ?
In ieder geval :
- bezint eer ge begint.
- Lees je in.
- Ga kijken bij iemand die het al draaiend heeft.
- Gogel en utuub.
- Ga naar de bijeenkomsten van https://www.linuxzob.nl/
Sites zoals hieronder vermeld helpen je op weg :
- enzovoort …
Als je een computer (of meer !?) gaat 'verbouwen', maak een plan, schrijf het op. Achter de muis aan schuiven zoals 'men' dat bij windows gewend is, gaat niet werken. Ga lezen op het internet, en zorg dat je de benodigde kennis hebt om het te gaan doen. In Linux is het een kwestie van recht toe recht aan in de juiste volg orde de goede dingen doen.
Ik hoop dat mijn verhaal jou helpt !
Belangrijk : weet wat je wilt en bereidt je voor :
- Wil je Linux naast windows ?
- Wil je een laptop of een PC ?
- Mag windows er af ?
- Heb je je belangrijke documenten, fotoos, video's, email enzovoort veilig gesteld op een backup, die het zeker doet en niet op de computer staat, waarop je Linux gaat installeren ?
- maak een schema van de huidige partities. Maak er scherm afbeeldingen van in windows en Linux. Weet welke data er zit in welke partitie.
Windows 10 voorbereiden op de Linux installatie
Dit geldt dus ongeveer ook voor
- het Linux voor het eerst installeren
- het Linux upgraden naar een jongere versie
Stappenplan
- Windows updaten (Vooral de UEFI Bios, indien beschikbaar, en alle andere beschikbare andere updeets)
- Je eigen persoonlijke bestanden in windows backuppen buiten deze computer.
- Partitie grootte aanpassen (overweeg het, op basis van eigen inzicht en wensen)
- Linux komt naast windows : Zet dan eerst windows geheel en volledig uit. Dus niet in slaaptoestand. Windows moet de disk volledig geheel loslaten.
Ik ga in windows 10 het Lenovo Utility tool gebruiken om alles te updaten. Waaronder de UEFI BIOS. Daar wil de Linux Bootloader nog wel eens van omvallen, dus dit is het moment. De bootloader wordt toch vernieuwd bij de Linux installatie later.
Maak een scherm afbeelding van de partities, print m uit en teken je wijzig plannen er op.
De grootte van de windows partities kun je nu veranderen, maar dat kan ook later nog in Linux. Mocht je Linux voor het eerst naast Windows gaan installeren (niet in mijn geval), maak dan in windows de grote C:\ partitie (een met het standaard NTFS filesysteem) kleiner. En maak een echte data partitie, de D:\, ook NTFS. Vrije ruimte laat je over voor Linux. 20 GB ruimte voor Linux is genoeg, maar als Linux de belangrijkste wordt, geef m dan maar veel ruimte. De kleine windows partities laat je ongemoeid. De partities voor Linux worden door de Linux installer gemaakt. Niet zelf doen, en al helemaal niet in windows.
De grootte van de C:\ kleiner maken kan. Het heeft de voorkeur dat te doen vanuit windows zelf vóór het installeren van Linux. En ook daar lijkt het zinvol om een 2e partitie D:\ te maken, voor je eigen bestanden, buiten de installatie partitie C:\, met zijn curieuze eindgebruikersdirectoryconfiguratie …
Linux voorbereiden op de Linux Upgrade
Inventariseer je huidige partities. Dat kan in Linux op allerlei manieren. Tuurlijk kan da… eh .. laat maar. Open een terminal en type in :
blkid lsblk fdisk -l
Indien aanwezig :
- Gnome Disk Utility
- GParted
Maak een scherm afbeelding van de partities, print m uit en teken je wijzig plannen er op.
Linux Home Directory
Ook hier zijn wat mogelijkheden te kiezen.
Het Linux bestandssysteem bestaat uit een grote directory structuur. Hier zit alles in. Zo ook de /home. Dit is de locatie waar elke gebruiker op deze computer zijn eigen plek heeft, zijn eigen home directory. Mijn home directory is dus /home/hans. Op vergelijkbare wijze krijgt elke gebruiker zijn home directory. Hierin kan de gebruiker zijn eigen bestanden in opslaan. Van belang om te weten is dat programma's hier ook hun gebruiker specifieke configuratie bestanden opslaan. Dat gebeurt, per programma, in een eigen directory, die met een punt vooraan in de naam begint. Het mail programma Thunderbird bijvoorbeeld heeft zo een /home/hans/.thunderbird directory. Mijn gFTP programma heeft een /home/hans/.gftp directory. Deze . directories zijn standaard niet zichtbaar in de bestanden bladeraar.
Bij de meest eenvoudige installatie zit de /home in de zelfde partitie als de hele Linux installatie, namelijk in de /. De Linux installer zal dit standaard aanbieden. En daar is niks mis mee. Als je je zelf niet kunt uitleggen dat het anders moet, dan is dit jouw goede keuze.
Linux Home Partitie
Een variatie hierop is dat de /home een eigen partitie krijgt. Dit lijkt voordelen te hebben bij het upgraden van een oude naar een nieuwe of andere Linux versie. Je kunt dan deze Home partitie ongemoeid laten. Maar … dan zit je toch met die punt directories, die met de configuratie. Die zou je wel of niet mee willen nemen naar de nieuwe omgeving. Heel bewust selectief kiezen is mogelijk de beste keuze. En als je hiervoor gaat, dan ben je waarschijnlijk geen Linux beginner …
Linux Data Partitie
Een uitbreiding hierop is een aparte data partitie. Hierin verzamel, beheer en gebruik je je eigen bestanden (documenten, fotoos, video, etcetera). Maar hier zit geen configuratie. En dat heeft vanuit beheerdersoogpunt dus zo zijn voordelen. Het realiseren en gebruiken hiervan is niet echt moeilijk.
Ik heb er een gemaakt met bestandsysteem ext4 en gemount op /mnt/datalinux
De uitdagingen komen als je hier met meerdere gebruikers door elkaar op wilt kunnen werken. Het regelen van lees en schrijfrechten kan heel goed in Linux. Het algemeen gebruikte ext4 filesysteem biedt daarvoor krachtige mogelijkheden. Het vergt wel enige kennis, beheerswerk en discipline om hier goed mee om te gaan. Maar het is ook Linux ten voeten uit. Je hebt wat te leren door studeren, en dan krijg je er wat voor terug. Typisch iets waarin Linux zich positief onderscheidt …
Data FAT partitie
Het lijkt handig om ook een data partitie in het bestandformaat FAT te hebben. Daar kun je namelijk vanuit en windows en Linux op. Dat kan handig zijn. En er kunnen geheel geen rechten ingesteld worden. Dat helpt met het in voorkomende gevallen bestanden schoon van de ene naar de ander OS te verhuizen.
Ik heb er een gemaakt met bestandsysteem fat32 en
- in Linux gemount op /mnt/datafat32
- in windows is dit de F:\
Linux Swap File
Linux wil een partitie hebben als swap. Niks mis mee. De installer maakt hem voor je. Er is per computer maar 1 Linux Swap nodig. Dus als je meerdere Linux-en naast elkaar installeert dan kun je ze allemaal naar een en dezelfde swap verwijzen. Want er kan maar 1 Linux tegelijk draaien. En ja, als dit van toepassing is, dan ben je met een gevorderde oefening bezig. Beginners gaan met 1 Linux installatie aan de gang en dan is het makkelijk.
windows partities
Die laten we tijdens het Linux installeren ongemoeid.
Zie aldaar …
Vanuit Linux op de windows partities kijken
Vanuit Linux kun je straks uiteraard op de windows partities kijken. Ga ik voor zorgen.
Linux Partities (3x) van Hans
Het is van belang om, voordat je gaat installeren, te weten welke partities je hebt. Tijden en na de installatie maak je gebruik van deze gegevens om de boel weer ingericht te krijgen. Of aangepast en uitgebreid.
Documenteren dus.
Hieronder van 3 pc's de partitie info.
Linux Partities Desktop met UEFI BIOS
Deze PC heeft aan boord
- UEFI BIOS
- windows 7
- Linux Mint 18.3
- 3 harddisk-en
Hard Disks
Info opgevraagd met : inxi -D
Drives: HDD Total Size: 5001.0GB (9.7% used)
ID-1: /dev/sda model: ST31000524AS size: 1000.2GB
ID-2: /dev/sdb model: ST1000DM003 size: 1000.2GB
ID-3: /dev/sdc model: WDC_WD30EFRX size: 3000.6GB
disken :
- /dev/sda = 1e disk
- /dev/sdb = 2e disk
- /dev/sdc = 3e disk
Disk 1
Info opgevraagd met : fdisk -l
Disk /dev/sda: 931,5 GiB, 1000204886016 bytes, 1953525168 sectors Units: sectors of 1 * 512 = 512 bytes Sector size (logical/physical): 512 bytes / 512 bytes I/O size (minimum/optimal): 512 bytes / 512 bytes Disklabel type: dos Disk identifier: <> Apparaat Op. Start Einde Sectoren Size Id Type /dev/sda1 * 2048 206847 204800 100M 7 HPFS/NTFS/exFAT /dev/sda2 206848 307406847 307200000 146,5G 7 HPFS/NTFS/exFAT /dev/sda3 307406848 1024206847 716800000 341,8G 7 HPFS/NTFS/exFAT /dev/sda4 1024208894 1953523711 929314818 443,1G 5 uitgebreid /dev/sda5 1024208896 1026160639 1951744 953M 82 Linux wisselgeheugen /dev/sda6 1026162688 1065222143 39059456 18,6G 83 Linux /dev/sda7 1065224192 1953523711 888299520 423,6G 83 Linux
Disk 2
Info opgevraagd met : fdisk -l
Disk /dev/sdb: 931,5 GiB, 1000204886016 bytes, 1953525168 sectors Units: sectors of 1 * 512 = 512 bytes Sector size (logical/physical): 512 bytes / 4096 bytes I/O size (minimum/optimal): 4096 bytes / 4096 bytes Disklabel type: dos Disk identifier: <> Apparaat Op. Start Einde Sectoren Size Id Type /dev/sdb1 2048 532482047 532480000 253,9G 83 Linux
Disk 3
Info opgevraagd met : fdisk -l
Disk /dev/sdc: 2,7 TiB, 3000592982016 bytes, 5860533168 sectors Units: sectors of 1 * 512 = 512 bytes Sector size (logical/physical): 512 bytes / 4096 bytes I/O size (minimum/optimal): 4096 bytes / 4096 bytes Disklabel type: gpt Disk identifier: <> Apparaat Start Einde Sectoren Size Type /dev/sdc1 2048 5860532223 5860530176 2,7T Linux filesystem
Disk 1, 2 en 3
Info opgevraagd met : lsblk | grep /
mijnpc ~ # lsblk | grep /; volgorde van de output handmatig aangepast tav de leesbaarheid
├─sda2 8:2 0 146,5G 0 part /mnt/sda/win/c ├─sda3 8:3 0 341,8G 0 part /mnt/sda/win/data └─sda6 8:6 0 18,6G 0 part / ├─sda7 8:7 0 423,6G 0 part /home └─sdb1 8:17 0 253,9G 0 part /exports/mijnpc/mintdata └─sdc1 8:33 0 2,7T 0 part /mnt/sdc/wd3tb loop0 7:0 0 30,3M 1 loop /snap/snapd/7777 loop1 7:1 0 55M 1 loop /snap/core18/1754 loop2 7:2 0 55M 1 loop /snap/core18/1705 loop3 7:3 0 81,5M 1 loop /snap/scrcpy/230 loop4 7:4 0 81,5M 1 loop /snap/scrcpy/233 loop5 7:5 0 29,8M 1 loop /snap/snapd/8140
de /snap uitleg volgt. Dit is niet standaard. Het ontstaat als je snap programma's installeert. zoek maar op snap scrcpy
Disk 1 /dev/sda
Info opgevraagd met : inxi -u
Partition: ID-1: / size: 19G used: 15G (87%) fs: ext4 dev: /dev/sda6
uuid: e886fa59-0b47-4c5e-81ce-34d5ce48482b
ID-2: /home size: 417G used: 69G (18%) fs: ext4 dev: /dev/sda7
uuid: 51ee7540-18e2-4fee-99eb-00c1a5a9f9d5
ID-3: swap-1 size: 1.00GB used: 0.00GB (0%) fs: swap dev: /dev/sda5
uuid: e0261788-0433-4ae3-9e24-312ea807876d
Info opgevraagd met : inxi -P
Levert het zelfde op, maar dan zonder de UUID's
Partition: ID-1: / size: 19G used: 15G (87%) fs: ext4 dev: /dev/sda6
ID-2: /home size: 417G used: 69G (18%) fs: ext4 dev: /dev/sda7
ID-3: swap-1 size: 1.00GB used: 0.00GB (0%) fs: swap dev: /dev/sda5
Uitleg :
/dev/sda = 1e disk, met hieronder 3 partities daarop, nr 5, 6 en 7 /dev/sda5 = /home, fs = ext4 /dev/sda6 = / , fs = ext4 /dev/sda7 = swap , fs = swap
Dit wil ik met inxi ook kunnen opvragen van disk 2 en 3 dus ook. Hoe moet dat ?
Linux Partities Laptop met BIOS
lsblk
NAME MAJ:MIN RM SIZE RO TYPE MOUNTPOINT sda 8:0 0 465,8G 0 disk ├─sda1 8:1 0 20G 0 part ├─sda2 8:2 0 100M 0 part ├─sda3 8:3 0 146,5G 0 part ├─sda4 8:4 0 1K 0 part ├─sda5 8:5 0 68,4G 0 part ├─sda6 8:6 0 25,5G 0 part /mnt/linuxdata ├─sda7 8:7 0 19,6G 0 part / ├─sda8 8:8 0 36,3G 0 part /home ├─sda9 8:9 0 3,7G 0 part [SWAP] └─sda10 8:10 0 25,4G 0 part sr0 11:0 1 1024M 0 rom
fdisk -l
Schijf /dev/sda: 465,8 GiB, 500107862016 bytes, 976773168 sectoren Eenheid: sectoren van 1 * 512 = 512 bytes Sectorgrootte (logisch/fysiek): 512 bytes / 512 bytes In-/uitvoergrootte (minimaal/optimaal): 512 bytes / 512 bytes Schijflabeltype: dos Schijf-ID: 0x18d60417 Apparaat Op. Begin Einde Sectoren Grootte ID Type /dev/sda1 2048 41945087 41943040 20G 27 verborgen NTFS WinRE /dev/sda2 * 41945088 42149887 204800 100M 7 HPFS/NTFS/exFAT /dev/sda3 42149888 349370367 307220480 146,5G 7 HPFS/NTFS/exFAT /dev/sda4 349372414 976771071 627398658 299,2G 5 uitgebreid /dev/sda5 349372416 492732415 143360000 68,4G 7 HPFS/NTFS/exFAT /dev/sda6 923256832 976771071 53514240 25,5G 83 Linux /dev/sda7 492734464 533747711 41013248 19,6G 83 Linux /dev/sda8 533749760 609918975 76169216 36,3G 83 Linux /dev/sda9 609921024 617732095 7811072 3,7G 82 Linux wisselgeheugen /dev/sda10 617734144 670982143 53248000 25,4G 83 Linux Partitietabel-items liggen niet in schijfvolgorde.
inxi -D
Drives: Local Storage: total: 465.76 GiB used: 21.70 GiB (4.7%)
ID-1: /dev/sda vendor: Hitachi model: HTS545050B9A300 size: 465.76 GiB
inxi -u
Partition: ID-1: / size: 19.12 GiB used: 7.05 GiB (36.9%) fs: ext4 dev: /dev/sda7
uuid: 5b250cf9-aaaf-449f-9e79-6dee770f6d18
ID-2: /home size: 35.50 GiB used: 561.8 MiB (1.5%) fs: ext4 dev: /dev/sda8
uuid: 3df86466-f683-47ec-9130-646264c36563
ID-3: swap-1 size: 3.72 GiB used: 0 KiB (0.0%) fs: swap dev: /dev/sda9
uuid: eb23d905-1248-4ba1-8d7a-ddbaea3da65f
inxi -P
Partition: ID-1: / size: 19.12 GiB used: 7.05 GiB (36.9%) fs: ext4 dev: /dev/sda7
ID-2: /home size: 35.50 GiB used: 565.4 MiB ( 1.6%) fs: ext4 dev: /dev/sda8
ID-3: swap-1 size: 3.72 GiB used: 0 KiB ( 0.0%) fs: swap dev: /dev/sda9
Linux Partities Laptop met UEFI BIOS
lsblk
NAME MAJ:MIN RM SIZE RO TYPE MOUNTPOINT loop0 7:0 0 29,8M 1 loop /snap/snapd/8140 loop1 7:1 0 55M 1 loop /snap/core18/1705 loop2 7:2 0 55M 1 loop /snap/core18/1754 loop3 7:3 0 30,3M 1 loop /snap/snapd/7777 loop4 7:4 0 81,5M 1 loop /snap/scrcpy/233 loop5 7:5 0 81,5M 1 loop /snap/scrcpy/230 nvme0n1 259:0 0 953,9G 0 disk ├─nvme0n1p1 259:1 0 260M 0 part /boot/efi ├─nvme0n1p2 259:2 0 16M 0 part ├─nvme0n1p3 259:3 0 283,2G 0 part /mnt/win/c ├─nvme0n1p4 259:4 0 77,1G 0 part /mnt/win/data ├─nvme0n1p5 259:5 0 24,2G 0 part /mnt/datafat32 ├─nvme0n1p6 259:6 0 3,7G 0 part [SWAP] ├─nvme0n1p7 259:7 0 478,6G 0 part /home ├─nvme0n1p8 259:8 0 85,8G 0 part / └─nvme0n1p9 259:9 0 1000M 0 part
Documenteren van kennis en konfiguratie
Dat is dus wat ik onder andere hier op deze wiki doe. Zo ongeveer.
kennis en konfiguratie :
- Inloggevens
- Op een USB stick, apart van PC en laptop. Thuis bewaren op een veilige plek. En een kopie stick als backup, minstens een Kramer verderop verstopt.
- Per account een tekst bestandje.
- Kennis
- Op de nas, in de gedeelde map linux.
Backup je bestanden
Back uppen bestaat uit het veilig stellen van mijn persoonlijke bestanden, inclusief mijn Thunderbird Mail. Steeds meer bestanden staan inmiddels structureel op mijn nas. Een NAS is een echte aanrader.
Welke bestanden moet je backuppen.
- Firefox / internet bladeraar : bookmarks. Backup-en veiligstellen. Je krijgt een file bookmarks-2020-07-02.json.
- Beheersadministratie
- Documenten
- Fotoos
- Videoos
- Configuratie (de punt files) in je eigen home directory
- /home/hans/.bashrc
- de configuratie van de terminal, met de bash shell (dit is de standaard)
- /home/hans/.mkshrc
- de configuratie van de terminal, met de kornshell (dit is mijn voorkeur, geerfd uit mijn unix tijd)
- /home/hans/.profile
- Configuratie (de punt directories) van programma's die je na je her installatie bewust wilt terugzetten, omdat er werk in zit. Bijvoorbeeld :
- /home/hans/.gftp
- Mijn FTP programma bijvoorbeeld, die verstand heeft van mijn computers en internet sites waarmee ik verbinding wil maken.
- /home/hans/.thunderbird.
- Hierin zit al mijn persoonlijke mail van mijn twee belangrijkste email adressen
- verder zelf goed nadenken wat nog meer
- Bestanden uit de /etc directory. Uitleg elders.
- /etc/fstab
- /etc/passwd
- /etc/group
- /etc/hostname
- /etc/hosts
- /etc/exports
- /etc/bash.bashrc
- /etc/os-release
- /etc/profile
- /etc/profile.d (hiervan alle files met .sh extensie)
UEFI BIOS updaten
Voor het installeren nog goed overwegen om de UEFI BIOS te updaten. Vanuit windows kan dat. Vanuit Linux ook ?
UEFI BIOS updaten vanuit windows
Mijn Lenovo heeft een beheerder utility aan boord (in Windows 10) waarmee dat kan. Die ga ik gebruiken. Als eerste stap
En natuurlijk heb ik dit vergeten, en dus alsnog gedaan direct na de Linux Mint 20 installatie. De kans is groot dat je het ook vergeet, of dat je later de uefi bios van uit windows nog eens updaten gaat. Heeft niks, het laat zich gewoon oplossen. Het herstellen van de boot loader staat verderop
UEFI BIOS updaten vanuit Linux
Komt er aan in dit theater
Om te beginnen : in de terminal :
inxi -M Machine: System: Gigabyte product: N/A Mobo: Gigabyte model: H77-D3H v: x.x Bios: American Megatrends v: F15 date: 11/14/2013
Zoek op internet op of er van dit moederbord (Gigabyte model: H77-D3H) een update is. En ga lezen op die site.
https://www.gigabyte.com/Motherboard/GA-H77-D3H-rev-11/support#support-dl-driver
Hier rond kijkend is mijn indruk dat er alleen vanuit de windhozen geupdate kan worden. Het zal toch niet waar zijn ? Ik zoek verder. Mooie vraag voor op het Mint forum. Binnenkort. Tot zover.
UEFI BIOS instellingen
Linux installaties vragen om het disablen van Secure Boot
Het gebruik van de Fn toets kun je aan en uitzetten in de bios
- Als uit, dan doen de Symbool functies het op de functie toetsen F1 - F12
- Als aan, dan doen de FX functies het op de functie toetsen F1 - F12. En heb je de Fn toets nodig om een symbool functie te gebruiken. Jouw keuze. Allebei goed.
Het installeren zelf
Het plan is klaar. Alle data is gebackup-ed, opgenoteerd en veiliggesteld. Zeker weten ?
Echt belangrijk : pas installeren zodra ik zeker weet dat ik mijn Linux bestanden en data heb veiliggesteld. Check check dubbelcheck.
Installatie van Linux Mint 20 Cinnamon
Zie voor een demo impressie
Ik heb het gedaan op mijn jongste laptop ! Op 9 juli 2020 om half 1 'snachts. Das pas hobby-en 
Hang de pc met een kabel aan de router. De wifi instellingen komen later wel. Dat deel van de installatie dat het internet nodig heeft, wordt er veel sneller van.
Eerst de USB stick erin (of de DVD), en daarmee opstarten. Denk aan eventueele aanpassingen in de Bios, in het boot menu, om er voor te zorgen dat de stick/dvd gezien en gebruikt wordt. Zet daar dan ook meteen Secure Boot uit :Disabled.
Maak aantekeningen van de keuzes die je onderweg maakt.
Partities inrichten
Het begint met het partities inrichten.
De Linux installer ziet dat er windows op staat met een extra nfs partitie, een Fat partitie en dat er (in mijn geval) al een Linux installatie is, en zal met wat logische voorstellen komen. Wil je hiervan afwijken, kun je door met “handmatige configuratie” kiezen. Je kunt een heel eind spelen, voordat de knop “Weet u het zeker ?” komt.
Tijdzone
Tijdzone is Europa-Amsterdam
Toetsenbord
Kort : “Engels (US) met het euro teken op de 5” is mijn keuze.
Belangrijk om meteen goed te doen. Anders wordt je gek van tekens die niet onder de gebruikte toets zitten
Een toetsenbord keuze kun je vaak meteen testen in een testregel in het tool. Als niet alles werkt, dan de voorgestelde configuratie wijzigen in wat anders. De kans is groot dat het een configuratie wordt “Engels (US) met het euro teken op de 5”. Dat is in ieder geval mijn keuze. Deze config zorgt ervoor dat tekst in de terminal het strak goed doet.
Is voor jou het tekstverwerken vooral van belang, kies dan toetsenbord : Engels (US) met dode toetsen.
Linux Gebruiker
De eerste Linux Gebruiker aanmaken
Maak als eerste een gebruiker aan, die als beheerder gaat functioneren. Jouw eigen account komt na de installatie, bij het verder inrichten …
De eerste gebruiker moet je al tijdens de installatie aanmaken :
- account = beheerder
- Voornaam = Beheerder
- Achternaam = MijnAchternaam
- home = home/beheerder
- UUID (Zie /etc/passwd, na aanmaken) = 1001
- enzovoort
Helaas biedt de Linux Mint installatie je hier niet de mogelijkheid om ook user root een paswoord te geven. Dat ga ik later dus doen in de terminal (met sudo su; passwd)
Bevestig het installeren
Vervolg het Vraag en antwoord spel en het feitelijke installeren begint.
Meteen na de installatie
Beheer vanuit het Linux Mint 20 menu
Er is van alles te doen vanuit het Linux Mint 20 menu.
Beheer middels de tekst configuratie bestanden
Daarbij en daarnaast kun je ook diverse zaken regelen door de bijbehorende configuratie bestanden aan te passen. Dit zijn altijd tekst bestanden. Met de in Mint standaard aanwezige platte tekst editor xed zijn ze aanpasbaar. Xed zit in het menu bij Hulpmiddelen - Tekstbewerker.
Vanuit de terminal kun je xed ook starten. Hier wat voorbeelden. , en :
- xed &
- Met of zonder te openen bestand
- xed /etc/fstab &
- met beheerders rechten
- sudo xed &
- of eerst in de terminal inloggen als root of als beheerder. Dit (als root) is mijn standaard werkwijze.
- Je start xed op middels :
- su - beheerder of
- su - root
- en daarna xed &, of cd /etc; xed fstab &
Als je terminal commando's wilt uitvoeren en de terminal protesteert, dan is de kans dus groot dat het met meer rechten wel werkt.
En denk er aan. Op deze manier configuratie aanpassen werkt goed en het werkt meteen. Je kunt zo ook een boel kapot maken. De vraag “weet u het zeker” komt niet. NIET ! Oppassen dus.
Je mag backup files maken. Slim om te doen. Bijvoorbeeld cp fstab fstab_2020_0714.txt
Als je wat fout doet, kun je het weer terugveranderen.
In deze tekst configuratie bestanden kun je kommentaar toevoegen, door betreffende regels met een # te laten beginnen. Vooral doen. Volgend jaar kom je jezelf weer tegen, en dan snap je wat je veranderd hebt en waarom. Als je dat er vandaag tenminste bij geschreven heb.
Zoek maar uit. Ik ga het niet overal uitleggen.
Voor de gevorderden onder ons is er nog vi. Dat is ook een tekst verwerker. Die werkt direct in de terminal. Hier is wel enige studie en uitleg bij nodig. Maar als je het door hebt, dan heb je weer een krachtige beheerders functionaliteit van Linux te pakken. Ik kan niet zonder vi. Zoek een hansleiding, bijvoorbeeld op utuub. En print een commando overzicht uit. En probeer het op onbelangrijke tekstbestandjes. Veel plezier en succes ermee.
Oh ja, je start vi in de terminal op met
set -o vi
Maar eerst die handleiding !
Partities na de installatie
2020 0709 : En Linux Mint is geinstalleerd op mijn jongste laptop met daarbij een nieuwe datalinux partitie
blkid
/dev/nvme0n1p1: LABEL="SYSTEM_DRV" UUID="AAEC-0C81" TYPE="vfat" PARTLABEL="EFI system partition" PARTUUID="1292ccf4-1a6c-4a84-8050-d12a0417e868" /dev/nvme0n1p3: LABEL="Windows-SSD" UUID="A6A8ECC2A8EC925B" TYPE="ntfs" PARTLABEL="Basic data partition" PARTUUID="f643b246-96ba-4194-86bd-61abb48b68e6" /dev/nvme0n1p4: LABEL="windata" UUID="206A5A4F6A5A21B8" TYPE="ntfs" PARTLABEL="Basic data partition" PARTUUID="293ab82c-ff26-4bac-8c70-a98f44849e6f" /dev/nvme0n1p5: UUID="44B8-38BE" TYPE="vfat" PARTLABEL="data partition fat32" PARTUUID="33526cd0-2cba-45ea-a685-8866b57d610d" /dev/nvme0n1p6: UUID="f3c5ffff-0d0d-48d5-852b-2ba52cc2ede2" TYPE="swap" PARTLABEL="linux partition swap" PARTUUID="ce6a5b03-5916-4027-8d6b-c5ccc51fc33d" /dev/nvme0n1p7: UUID="3a506d59-cfd5-4604-9474-e5389827a8f2" TYPE="ext4" PARTLABEL="linux partition ext4" PARTUUID="cf93980b-6d5f-4aaa-8358-c045caa1201b" /dev/nvme0n1p8: UUID="ff4efc4e-1d28-44f5-9b35-2eb61aed6cdc" TYPE="ext4" PARTLABEL="linux partition ext4" PARTUUID="63efec68-1aab-4fc3-9427-2fcf30fcf92b" /dev/nvme0n1p9: LABEL="WINRE_DRV" UUID="EA24ED5724ED26F3" TYPE="ntfs" PARTLABEL="Basic data partition" PARTUUID="77247565-5b19-4edf-a317-358baf9d2296" /dev/nvme0n1p10: LABEL="datalinux" UUID="80120a98-2d12-4bf6-8d44-32c3de848df1" TYPE="ext4" PARTLABEL="linux partition ext4" PARTUUID="9cf207f0-04d9-430b-aea9-d2affdb70bab"
Het herstellen van de boot loader
Het repareren van de boot loader is niet moeilijk. Je start weer op vanaf de Linux Mint Live USB stick. In het menu zoek je het Boot-Repair tool. Die lost het voor je op. Zoek een demo op internet !
Wanneer is dit nodig ?
- Als ie het niet meer doet
- Als je vanuit windows de uefi bios (middels mijn Lenovo Utility Tool) laat updaten.
- Als je er een tweede andere (MX) Linux bij installeert, en je wilt toch dat de bootloader van Mint de baas blijft. De bootloader van MX is wel heel mooi, na de standaard installatie. Dat mag Mint van mij ook gaan doen.
Opleuken van de Linux Mint Bootloader
Dat kan. Komt nog…
Linux Gebruikers aanmaken
De eerste gebruiker moet je al tijdens de installatie aanmaken :
- account = beheerder
- Voornaam = Beheerder
- Achternaam = MijnAchternaam
- home = home/beheerder
- UUID (Zie /etc/passwd, na aanmaken) = 1001
- enzovoort
Na de installatie, als Linux zelf is opgestart, ga ik gebruiker hans (en nog wat vaste klanten :) bekend maken op deze computer.
- account = hans
- Voornaam = Hans
- Achternaam = MijnAchternaam
- home = home/hans
- UUID (Zie /etc/passwd, na aanmaken) = 1002
- enzovoort
Gebruikers beheer
Zie /etc/passwd
Over de gebruikers ID's (UUID) :
- Een gebruiker krijgt zijn UUID automatisch. En wel de eerstvolgende boven de 1000
- het lijkt meer dan zinvol om op alle computers in je netwerk er voor te zorgen dat elke user overal dezelfde UUID heeft/krijgt.
- Bij nieuw installeren is dit een kwestie van consequent zijn.
- Het aanpassen van al bestaande gebruikers kan ook. Tuurlijk kan dat. Daarbij moeten dan wel alle bij die gebruiker horende bestanden waarschijnlijk handmatig in den terminal aangepast worden. Uitleg hoe komt nog.
User account voor jezelf
Zoals bij het installeren al gemeld : het account “beheerder” heb je al. Nu maak je dan vanuit Linux zelf een account aan met je eigen voornaam. En bij deze gebruiker kies je de optie voor standaard rechten. Zet de optie dat je moet inloggen aan/niet uit. En met deze gebruiker ga je regulier mee inloggen en werken.
User Root, de admin
User Root een wachtwoord geven In de terminal
sudo su passwd exit
Waarbij je twee maal dat nieuwe paswoord ingeeft
In de praktijk is het handig om user beheerder, hans/jijzelf en root allemaal het zelfde paswoord te geven. Want ik ben zelf de enige die ze gebruikt. Maar … niet verder vertellen
Gebruikers groepen
Zie /etc/group.
https://wiki.debian.org/SystemGroups
Daar staan ze. Gebruiker beheerder (dit is dus de door mij tijden de installatie als eerste aangemaakte gebruiker, met Uuid=1001) heeft zijn eigen group beheerder. En (ook weer omdat hij de eerst aangemaakte gebruiker is) zit hij in nog een aantal groepen. Dat geeft hem zijn extra beheerders-rechten.
Gebruiker hans heeft zijn eigen group hans. Dit is wat Mint standaard diet. Ik zet alle gebruikers ook in de group users. Je kunt ook een extra group “mijnachternaam” maken. Verder kun je regelen in welke group een door gebruiker hans nieuw aangemaakt bestand zal komen.
Daarna kun je van je bestanden en mappen de eigenaar en group veranderen. Zo bepaal je de lees- en schrijfrechten.
En toen ?
Thunderbird mail weer werkend maken
Dat is ook gelukt. Ik heb mijn /home, met daarin mijn Thunderbird map, in stand gelaten. Door de map /home/hans/.thunderbird van naam te veranderen in /home/hans/thunderbird, en daarna Thunderbird op te starten met de optie -ProfileManager, en daarmee een nieuw profiel te kreeeren, waarbij ik de configuratie map laat verwijzen naar /home/hans/thunderbird/mijnhansmailaccount, kwam de boel gewoon weer tot leven.
Extra Software installeren
Mijn standaard lijstje nog te installeren programma's :
- darktable
- doublecmd
- gimp
- gparted
- jhead
- ksh
- nfs-common
- nmap
- nomacs
- photonics
- rawtherapee
- tuxcmd
- vlc
Dat kan
- met Beheer - Synaptic Pakket Manager
- in de terminal met
- apt-get install PROGRAMMANAAM
- apt-get install PROGRAMMANAAM1 PROGRAMMANAAM2 PROGRAMMANAAM3 PROGRAMMANAAM4 PROGRAMMANAAM5
- kijk, dat is gereedschap. Zo mooi dat Linux
- met Beheer - ProgrammaBeheer - Flatpak. Dit lijkt de jongste programma versies aan te bieden.
- Heeft dit ook een update beheer ?
Beide zijn goed. Maar slechts met een tegelijk. Als de Synaptic Pakket Manager aan staat, kan het niet in de terminal
De door mij gewenste standaard pakketten installeer ik in de terminal. Nieuwe of alternatieven zoek ik evt op in Synaptic.
Voorbeeld : apt-get install doublecmd jhead ksh nfs-common nmap nomacs photonics tuxcmd vlc
Je moet alleen iets installeren als je weet waarvoor je het wilt gebruiken Begin met “een voor een”. Meer tegelijk, als je het snapt, is slimmer en makkelijker. Met Synaptics kan natuurlijk ook. Ook met meerdere programma's tegelijk : eerst een voor een selecteren, en dan in een keer allemaal installeren.
Fat Data partitie instellen
Mijn FAT Data partitie bestond al. Tijdens de Linux Mint 20 Cinnamon installatie heb ik in het partitioneer tool aangegeven dat ik heb in Linux aangekoppeld wil hebben in en als /mnt/datafat32. Daarmee komt deze partitie als configuratie regel terech in de File System Table : /etc/fstab. Waardoor hij bij opstarten van Linux automatisch beschikbaar komt. In windows heb ik dit ook geregeld en daar is dit mijn F:\ drive.
Ik heb het volgende bekeken, geconstateerd en aangepast. En daarmee een mooi demootje systeem beheer …
In de terminal :
Met blkid kun je al je partities opvragen. Dat staat hiervoor al ergens.
File System Table : /etc/fstab
clear; cat /etc/fstab | grep datafat32
daar komt uit
UUID=44B8-38BE /mnt/datafat32 vfat utf8,umask=007,gid=46 0 1
De fat partitie zou het dus moeten doen.
mount | grep datafat32
daar komt uit
/dev/nvme0n1p5 on /mnt/datafat32 type vfat (rw,relatime,gid=46,fmask=0007,dmask=0007,allow_utime=0020,codepage=437,iocharset=iso8859-1,shortname=mixed,utf8,errors=remount-ro)
De fat partitie ”/dev/nvme0n1p5“ “type vfat” is inderdaad aangekoppeld op ”/mnt/datafat32“. En dat met een hele rij opties, toegekend door het Linux Mint 20 Cinnamon installatie proces. Hierin herken ik :
- rw = read en write rechten
- de rest parkeer ik even (ik weet ook niet alles >
De aankoppelmap bekijken
clear; cd /mnt; ls -l | grep datafat32 daar komt uit <code> drwxrwx--- 15 root plugdev 16384 jan 1 1970 datafat3
Dat ziet er nogal op slot uit. Dus probeer ik er in de terminal op te kijken.
cd /mnt/datafat32
Daar komt uit :
**-bash: cd: datafat32: Toegang geweigerd**
Op slot dus. Wat we zien is dat /mnt/datafat32 eigendom is van user root in de groep plugdev
clear; cat group | grep plugdev
Daar komt uit :
plugdev:x:46:beheerder
Gebruiker beheerder zou daar dus wel gewoon inmogen. Ff testen in de terminal :
su - beheerder clear; cd /mnt; ls -l | grep datafat32; ls -l cd /mnt/datafat32; ls -l touch halloikbener.txt ls -l pwd
Kijk, beheerder mag lezen en schrijven. We zouden hans dus ook in de group plugdev kunnen zetten … Maar dan begin ik te gokken en te drijven. Eerst goed uitzoeken. Vraag, als ik met een Live Stick Mint of MX opstart, krijg ik dan meteen schrijfrechten op deze partitie ?
- Getest : Op MX wel
Plan :
- de map loskoppelen
- de fat partitie met andere opties handmatig aankoppelen, totdat hij zich wenselijk gedraagd.
- De dan gevonden configuratie in /etc/fstab aanpassen.
- Dan kijken of de data partitie gewoon schrijfbaar vanzelf aangekoppeld wil worden.
Ontkoppelen van /mnt/datafat32
cd mount | grep datafat32 ls -l /mnt umount /mnt/datafat32 ls -l /mnt mount | grep datafat32 cat /etc/fstab | grep datafat32
Mogelijke /etc/fstab regels :
UUID=44B8-38BE /mnt/datafat32 vfat utf8,umask=007,gid=46 0 1 /dev/nvme0n1p5 /mnt/datafat32 vfat defaults 0 0
Ik weet nog niet wat de “utf8,umask=007,gid=46 0 1” op het eind doet
Aankoppelen van /mnt/datafat32
Maak eerst de rechten in orde
chmod -R 777 /mnt/datafat32/ cd /mnt/datafat32/ # Dit kan niet op een FAT partitie # chown -R root.users [a-z1-9]*
De snelste truuk is met : mount /mnt/datafat32. Dan wordt de configuratie uit /etc/fstab gebruikt. Dat willen we dus niet, dus het aankoppelen moet met
# Deze is fout mount /dev/nvme0n1p5 /mnt/datafat32 -t vfat -o defaults 0 0 # Deze doen wat mount /dev/nvme0n1p5 /mnt/datafat32 -t vfat -o rw,user,sync mount /dev/nvme0n1p5 /mnt/datafat32 -t vfat -o defaults
cd mount | grep datafat32 ls -l /mnt mount /dev/nvme0n1p5 /mnt/datafat32 -t vfat -o defaults mount | grep datafat32 ls -l /mnt ls -l /mnt/datafat32 cat /etc/fstab | grep datafat32
Hans toevoegen aan /etc/group, aan de plugdev group, helpt ook nog niet.
Binnenkort meer
Waar we terecht gaan komen ? : Hier bij : Hij doet het. Tuurlijk doet ie het. 
Bureaublad achtergrond met eigen fotoos
Printer instellen
Printer via USB aan de PC
Heb ik niet.
Netwerk printer
Stappen :
- Verbind de printert met een netwerk kabel aan je router. Zorg ervoor dat je je pc via een kabel aan je router hebt hangen, dezelfde router als waar je printer aan hangt.
- Weet het IP Nummer van de printer.
- Zet de printer aan
In de terminal :
apt-get install nmap clear; ifconfig; route -n nmap -sn 192.168.1.0/24
Met ifconfig en route vind je je ip range (192.168.1), en met nmap de ipnummers in je netwerk. Waaronder die van je printer.
Gebruik je internet bladeraar om in te loggen op je printer : http://192.168.1.IPNUMMERgetalletje Pas de instellingen aan volgens je laatste inzichten.
Zoek in het menu op Afdrukbeheer.
- Probeer dan je printer geconfigureerd te krijgen.
Krijg je de printer niet aan de gang ?
- Afdrukbeheer - Server - Instellingen.
- Inloggen als 1e Linux user / beheerder. Je zit nu in de Standaard-serverinstellingen
- Er zit een “Problemen ?” knop rechts bovenaan.
- Volg daar het vraag en antwoord spel …
Het werkt ! De printer wordt herkend en hij print
Nog niet gelukt ? : gogelen op Linux Mint printer add. Stel de zoek datum in voor een maand oud.
USB Sticks automatisch aankoppelen
In de bestandsbeheerder kun je dit regelen bij de geavanceerde voorkeuren. Zet het maar aan. 3x
In /media/hans kijken of de rechten daar goed staan.
Bij mij staat daar, ter impressie
clear; cd /media/ pwd /media drwxrwxrwx 2 root root 4096 jul 7 22:06 beheerder/ drwxrwxrwx 4 root root 4096 jul 11 23:09 hans/ drwx------ 2 root root 4096 jul 7 19:32 root/ cd hans ls -l drwxr-xr-x 21 hans hans 4096 jan 1 1970 MIJNUSBSTICK
Hier staat terminal code of terminal output
In de terminal :
Hier staat terminal code of terminal output
Nas verbinden weer inrichten
Een NAS is een slimme harddisk in je netwerk. Daarop staan bij mij een aantal gedeelde mappen, zoals dokumenten, fotoos, linux, media, muziek, navigatie, videoos. Na opstarten wil ik via de bestandenbladeraar daar gewoon bij kunnen.
NAS beheer
Je kunt ze elke keer handmatig aankoppelen. Het kan ook zo geregeld worden dat het vanzelf gaat. Hiervoor moet je diverse dingen doen. Deze akties worden vanuit een root/beheerder account uitgevoerd, een dus met voldoende rechten.
- Op de NAS zelf
- NFS aanzetten
- Bij de partities
- De benodigde toegangsrechten voor benaderen over het NFS netwerk aanzetten/instellen
- opzoeken wat het aankoppel pad voor op de pc is
- Op de PC,
- nfs installeren : nfs-common
- per gedeelde NAS map :
- een aankoppel map maken in /mnt, en deze goed instellen.
- een configuratie regel toevoegen in /etc/fstab
Hieronder zie je eerst hoe het eruit ziet als het klaar is.
Aankoppelmappen in /mnt
Aankoppelmappen in /etc/fstab
Zo maak je ze :
cd /mnt mkdir -p dokumenten fotoos linux media muziek navigatie videoos chmod 777 dokumenten fotoos linux media muziek navigatie videoos
En dan maar meteen de NAS goed configureren Externe link
Installatie Problemen oplossen
Bureaublad Cinnamon resetten
Mocht er tijdens het inrichten van je werkomgeving iets misgaan, dan kun je terug naar de basis instellingen met de volgende terminal commandoos :
De menu balk kun je resetten met : In de terminal :
gsettings reset-recursively org.cinnamon
De balk zelf heeft hiervoor ook een optie aan boord. Moet je wel eerst bij de balk kunnen. Anders via de rechter muisknop een terminal opstarten en bovenstaand kommando uitvoeren.
Wifi doet het niet : driver probleem
Gezocht op :
De truuk bleek simpel : Bluetooth uitzetten, gewoon in de menu balk, en daar was wifi !
Terminal commando's om het netwerk te inventariseren.
inxi -Fxz lsusb rfkill list rfkill list all rfkill unblock all lsusb; dmesg | egrep -i 'blue|firm'
rfkill list 0: ideapad_wlan: Wireless LAN Soft blocked: yes Hard blocked: no 1: ideapad_bluetooth: Bluetooth Soft blocked: yes Hard blocked: no 2: hci0: Bluetooth Soft blocked: yes Hard blocked: no
Soft blocked: yes !!!! Hoe stoppen we die blokkade ? Bluetooth uitzetten (zit op de menu balk !) !
Linux commandline x wireless network
Leerzaam verhaal, maar niet voor beginners :
Voorbeeldlijstje van wat mogelijkheden
iwconfig ## laat je netwerk kaarten zien iwlist wlp7s0 scan | grep ESSID ## zoek je huidige draadloze netwerk
# Ter lering ende vermaek :
ifconfig wlp7s0 up ## zet je netwerk kaart aan ifconfig wlp7s0 down ## zet je netwerk kaart uit